2022-10-20

Szybcy i niebezpieczni?

Jak pokazują statystyki, Polacy często przekraczają dozwoloną prędkość na drodze. Są przekonani, że jazda o 10 km/h szybciej, niż pozwalają przepisy, to nic groźnego. Tymczasem wypadek przy prędkości 70 km/h jest zdecydowanie poważniejszy w skutkach niż przy 50 km/h. Czy szybko znaczy niebezpiecznie?

Z badań Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego wynika, że polscy kierowcy świadomie łamią prawo i nie widzą w tym nic złego. Aż 82 proc. ankietowanych twierdzi, że przekroczenie prędkości o 10 km/h jest praktycznie bezkarne. Statystyki są jednak bezlitosne…

Trochę teorii

Na początek warto odświeżyć sobie takie pojęcia jak droga hamowania, całkowita droga zatrzymania, wpływ warunków atmosferycznych na drogę hamowania i zatrzymania, a także czas reakcji kierowcy.

Droga hamowania to dystans przebyty przez pojazd, liczony od momentu naciśnięcia hamulca do całkowitego zatrzymania samochodu. Wpływ na nią ma wiele czynników, np. prędkość, z jaką porusza się pojazd, czy stan nawierzchni drogi.

Aby obliczyć całkowitą drogę zatrzymania, należy zsumować:

• czas reakcji kierowcy, czyli czas od momentu spostrzeżenia przeszkody do naciśnięcia hamulca (0,8-1 s),
• drogę przebytą przez samochód od momentu wciśnięcia hamulca do rozpoczęcia działania układu hamulcowego (0,3-0,4 s),
• drogę hamowania samochodu.

Warto dodać, że na całkowitą drogę hamowania wpływ mają również inne czynniki, np. przyczepność do podłoża (warunki atmosferyczne), jakość opon, stan techniczny, waga pojazdu, prędkość, technika hamowania, jakość nawierzchni drogi czy nawet siła nacisku na pedał hamulca.

Czy prędkość wpływa na długość drogi hamowania pojazdu?

Im wyższa prędkość, tym samochód przejedzie dłuższy dystans od momentu naciśnięcia hamulca przez kierowcę do całkowitego zatrzymania rozpędzonego auta:

• przy prędkości 30 km/h – pokona 5 m
• przy prędkości 50 km/h – pokona 14 m
• przy prędkości 70 km/h – pokona 26 m
• przy prędkości 140 km/h – pokona 102 m

Ale to nie koniec! Na drogę zatrzymania ma też wpływ sam kierowca.

Załóżmy, że jedzie 50 km/h. Jest wyspany, wypoczęty, skoncentrowany, czas jego reakcji wynosi 0,5 s, a jego pojazd zatrzymuje się po 6,9 m. Sytuacja się zmienia, gdy jest zmęczony, niewyspany – wówczas czas jego reakcji jest wolniejszy i wynosi 1,5 s, co przekłada się rzecz jasna na drogę zatrzymania (20,7 m).

Czasem słońce, czasem deszcz

Na drogę hamowania wpływają także warunki atmosferyczne. Przy prędkości 50 km/h droga hamowania wynosi 27 m, podczas deszczu – 38 m, a na ośnieżonej i oblodzonej drodze – już 94 m!

Beton vs kostka

Również rodzaj nawierzchni ma wpływ na drogę hamowania samochodu. Największą przyczepność pojazd zachowa na suchym betonie i asfalcie. Będzie ona natomiast mniejsza na drodze gruntowej czy kostce bazaltowej.

Czy stan samochodu ma wpływ na drogę hamowania?

Zdecydowanie tak! Przykładowo niesprawne amortyzatory po pierwsze zmniejszają przyczepność auta, po drugie wydłużają drogę hamowania o mniej więcej 2 m przy zużyciu na poziomie 50 proc. Zużyte opony również skutkują wydłużeniem drogi hamowania, mogą także spowodować, że kierowca straci panowanie nad pojazdem.

Prędkość vs pieszy

Jakie są szanse przeżycia pieszego, który zostanie potrącony przez samochód jadący z określoną prędkością?

• 90 proc. przy prędkości 30 km/h
• 30 proc. przy prędkości 50 km/h
• 0 proc. przy prędkości 70 km/h

Wróćmy do pytania postawionego na początku artykułu. Czy szybko znaczy niebezpiecznie? Zdecydowanie tak! Zdejmij nogę z gazu, nie przekraczaj dozwolonej prędkości, stosuj się do obowiązujących ograniczeń prędkości. Masz realny wpływ na to, co się dzieje na drodze i czy bezpiecznie wrócisz do domu.