2022-08-29
Czy jazda na tempomacie jest ekonomiczna?
Gdyby nie kiepskie umiejętności amerykańskiego kierowcy, który zawsze, gdy coś mówił, to zwalniał, wożąc swojego niewidomego pracodawcę Ralpha Teetora, będącego przy okazji genialnym wynalazcą, to kto wie, czy dziś w ogóle mieliśmy tempomat na pokładach naszych aut. Niemniej jednak od 1948 roku, gdy pojawił się pierwszy opatentowany tempomat, technologia ta przeszła szereg zmian, mając wspólnego z ta pierwotną jedynie efekt w postaci umiejętności utrzymywania prędkości.
System CCS (Cruising Control System) u nas powszechnie znany jako TEMPOMAT pozwala na utrzymywanie stałej prędkości poruszającego się pojazdu. Powszechnie stosowany w zespołach trakcyjnych i wagonach silnikowych już 10 lat po opatentowaniu go w 1948 roku trafił do seryjnej produkcji w samochodzie Chryslera. Gigantyczna sieć autostrad i długodystansowe przejazdy amerykanów upowszechniły ten wynalazek za oceanem. Jednak do powszechnego użytku w reszcie świata doszło, dopiero gdy zaczął się on pojawiać w samochodach Mitsubishi, Toyocie, Lexusie czy luksusowych modelach Mercedesa. Dziś tempomat jest w większości przypadków wyposażeniem podstawowym, a przynajmniej ta jego najprostsza odsłona, pozwalająca wyłącznie na utrzymywanie ustawionej prędkości.
Natomiast w samochodach wyższej klasy bądź jako system dostępny za ekstra dopłatą obecnie instaluje się systemy ACC (Adaptive Cruise Control), a nawet ICC (Intellligent Cruise Control). W zależności od stopnia skomplikowania systemy te potrafią nie tylko utrzymywać ustawioną prędkość jak tradycyjny tempomat, ale także za sprawą radaru, skanerów laserowych czy serii czujników dostosowywać prędkość maksymalną do odczytywanych znaków, zwalniać, gdy napotkają przed nami inny pojazd i powracać do wcześniejszej prędkości, gdy ten nam zjedzie, a nawet bezpiecznie omijać takie pojazdy.
Czy jazda na tempomacie jest ekonomiczna?
To zależy. Największą zaleta tempomatu jest oczywiście komfort, który odczujemy szczególnie na długich odcinkach. Przejazd autostradą na tempomacie pozwala zmniejszyć zmęczenie kierowcy i ograniczyć czynności, jakich musi dokonywać podczas jazdy. Nowoczesne samochody nie tylko potrafią utrzymać prędkość jazdy, zwalniać przed przeszkodą, ale nawet dokonywać skrętów zgodnie z liniami pasa ruchu. I choć wydawać by się mogło, że w takim wypadku kierowca wydaje się być zbędny, to oczywiście jest to nieprawdą. Wciąż nasze ręce muszą znajdować się na kierownicy, a my musimy mieć kontrolę nad całością na wypadek nieprzewidzianych sytuacji, aby nie doprowadzić do katastrofy.
Jazda ze stałą prędkością, a właśnie to czyni tempomat, niezależnie od tego, czy jedziemy po gładkiej drodze, ale także zjeżdżamy ze wzniesienia czy podjeżdżamy pod górkę, nie pozwala oszczędzać paliwa. System będzie wciąż utrzymywał stałą prędkość, nawet gdy będziemy wjeżdżać pod dużą górę, a tym samym silnik będzie pracował na wyższych obrotach spalając więcej paliwa. Dlatego jazda na tempomacie po niejednolitej drodze może nie tylko nie zmniejszyć spalania, ale nawet doprowadzić do spalenia większej jego ilości, niż jak byśmy sami kontrolowali prędkość.
Sytuacja wygląda zgoła inaczej, gdy przejeżdżamy przez długie odcinki po równej gładkiej drodze. Nie jest tajemnicą, że agresywna zmiana prędkości, częste hamowanie i rozpędzanie samochodu, to przepis na większe spalanie. Jeżeli tempomat będzie utrzymywać równą prędkość i obroty silnika, to w spalanie będzie małe.
Jak skorzystać z tempomatu w swoich samochodzie?
W zależności od modelu samochodu i rodzaju systemu tempomatu uruchamianie funkcji odbywa się za pomocą klawisza na multimedialnej kierownicy lub za pomocą manetki tuż przy niej. Wystarczy rozpędzić samochód do żądanej prędkości i uruchomić funkcjonalność, aby samochód utrzymywał tę prędkość. Inny klawisz oferuje zmniejszenie lub zwiększenie prędkości w zależności jak długo go przytrzymamy wciśniętego.
Nieco więcej ustawień oferuje aktywny i inteligentny tempomat. Systemy te pozwalają zarządzać takimi funkcjami jak utrzymywanie pasa ruchu, utrzymywanie odległości od poprzedzającego pojazdu, omijanie przeszkód, dopasowanie prędkości do ukształtowania terenu i wiele, wiele innych.
Wciśnięcie hamulca podczas aktywnej pracy tempomatu powoduje przywrócenie kontroli nad prędkością kierowcy. Większość samochodów w takim wypadku pozwala za pomocą jednego klawisza powrócić do wcześniejszych ustawień tempomatu, po naciśnięciu którego samochód samodzielnie przyspieszy i powróci do wcześniej zdefiniowanej prędkości, wciąż ją utrzymując do kolejnego naciśnięcia hamulca.
